Soğuk algınlığı, nezle, grip yaygınlığı ve getirdiği maliyet nedir?
Soğuk algınlığı, nezle, grip tüm dünyada çok yaygın olarak rastlanan, çocuklarda ve yaşlılarda daha ağır seyredebilen, ölümlere neden olabilen, çok ciddi iş gücü kayıplarına ve ekonomik kayıplara neden olan hastalık grubudur. Doktor ve sağlık çalışanlarının asıl görevi hastalık oluşmasını önlemek ve onu en erken safhada ortadan kaldırmaktır. Çok sık görülen bu hastalıkları önlemek kişisel sağlık açısından önemli olmak yanında toplumsal açıdan ve sağlık harcamalarının en aza indirilmesi açısından da önemlidir.
Sadece Amerika’da 1 yılda soğuk algınlığı nedeniyle yaklaşık 100 milyon muayene yapılmakta muayene ve ilaç ücretleri yaklaşık 10 milyar doları bulmaktadır. Ayrıca 150 milyon okul ve iş günü kaybı ile birlikte maliyet 20 milyar dolara ulaşmaktadır. Nüfus yapımız ve özelliklerimiz dikkate alındığında ülkemizde de ciddi bir maliyet oluştuğu hesaplanabilir.
Hastalığı oluşmadan önlemek, oluşursa da ilerlemesini durdurmak ve ortadan kaldırmak amaç olmalıdır.
Dünya Sağlık Örgütünün desteğiyle bu konularda tüm dünyada çok sayıda çalışma ve araştırmalar yapılmakta, koruyucu pek çok ilaç ve yöntem önerilmektedir.
Riskli Gruplar:
• İki yaşından küçükler ve ileri yaşta olanlar
• Kronik akciğer, kalp, karaciğer, kan ve böbrek hastalıkları olanlar
• Bağışıklığı ilaçlarla baskılanmış olanlar
• Gebe veya loğusalığının ilk iki haftası içinde bulunanlar
• On dokuz yaşından küçük olup uzun süreli aspirin tedavisi alanlar
• İleri kilolu olanlar
• Bakımevinde kalan çocuklar
KOMPLİKASYONLAR
Orta Kulak Enfeksiyonları:
İnfluenzaya yakalanan çocukların % 10-50’sinde ve grip yakınmalarının başlamasından üç-dört gün sonra orta kulak iltihabı görülebilir.
Alt Solunum Yolu Enfeksiyonları:
Küçük çocuklarda influenza kaynaklı zatürre, bronşit gibi alt solunum yolu enfeksiyonları yapabilir, astım ataklarını tetikleyebilir.
Nörolojik Komplikasyonlar:
İnfluenzanın; ateşe bağlı havale, Reye sendromu, menenjit, ve diğer bazı beyin enfeksiyonlarını tetiklemektedir. Nörolojik komplikasyonların sıklığı, 100.000 kişide 4 olup, en sık olarak 6 ay - 4 yaş arasındaki çocuklarda görülmektedir.
Kalp Komplikasyonları:
Myokardit ve perikardit kalp iltihapları 1918 salgınında bildirilmiş, ancak daha sonra çok çok nadir görülmüştür.
DÜNYADAKİ ÖNEMLİ GRİP SALGINLARI
İnfluenzaya benzer ilk büyük salgın 1580'de yaşanmıştır. O zamandan bu yana 31 muhtemel salgın bildirilmiştir. Tarihi örneklere dayanılarak büyük influenza salgınının normalde her yüz yılda 3-4 defa ortaya çıkması beklenebilir.
Sadece influenza A büyük salgınlar yapmaktadır. 20. yüzyılda, 1918-1919 influenza (H1N1) salgını 20 milyon insanın ölümüne neden olmuş, bunu dünya çapında 40-50 milyon ölüme sebep olduğu tahmin edilen, 1957-1958 (H2N2) ve 1968-1969 (H3N2) influenza salgınları izlemiştir.
20. YÜZYILDAKI BÜYÜK SALGINLARIN ÖZELLIKLERI
- 1918-1919 İspanyol Gribi A (H1N1): En yüksek mortalite 15-35 yaş grubunda tespit edilmiştir. Hızla solunum yetmezliği ve ölüme götüren ağır bir seyir göstermiştir. (500.000 ölüm)
- 1957-1958 Asya gribi A (H2N2): Mortalite daha çok çocuk ve yaşlılarda görülmüştür. (70.000 ölüm)
- 1968-1969 Hong Kong gribi A (H3N2): Salgın özellikleri Asya gribine benzemektedir.(34.000 ölüm)
- 1977 Rus gribi A (H3N2) ve (H1 N1): Bu salgına ait özellikler 1918-1919 yıllarındaki pandemiye benzemektedir. Ölenlerin yaklaşık %25’i yaşlılardır. (25.000 ölüm)
- 1997 Hong Kong, A(H5N1): Avian influenza
- 1999 Hong Kong, A(H9N2): İnsan vakaları
- 2002-2003 SARS Salgını: Respiratuvar bir virüsün global ve hızlı yayılımı
- 2003-2004 A(H7N7): İnsan vakaları; Hollanda, İngiliz Kolombiyası
- 2003-2004-2005 A(H5N1): Güney Doğu Asya (Kore, Vietnam, Tayland)
Dünya Sağlık Örgütü 1948 yılından itibaren influenza virüslerinin aktivitelerini yakından takip etmektedir. Son yıllarda İnfluenza virüsünün yapısındaki değişim devam etmektedir ve bu nedenle muhtemel yeni bir büyük influenza salgınının kaçınılmaz ve yakın olduğu konusunda fikir birliği vardır. Salgının bir yılda tüm dünyaya yayılması ve dünya nüfusunun yaklaşık %25’inin salgından etkilenmesi beklenmektedir. Muhtemel bir pandemi için iyimser senaryolara göre, dünya çapında 233 milyon poliklinik muayenesi, 5.2 milyon hasta yatışı ve 7.4 milyon ölüm tahmini yapılmaktadır. Genel olarak yetersiz sağlık ve beslenme şartlarından dolayı gelişmekte olan ülkelerde salgının etkisi muhtemelen çok daha büyük olacaktır.
