CPAP-BPAP nedir?
Belirli düzeyde tıkayıcı uyku apnesi olan hastalarda hava yolunun gece sürekli açık kalmasını sağlamak için kullanılan cihazlardır. Genel olarak PAP tedavisi diye adlandırılır.
CPAP (Continous Positive Airway Pressure) ve BPAP (Bilevel Positive Airway Pressure) cihazları; havayı, burun maskesi aracılığıyla belirlenen basınçla iletir. Boğaz ve genizde sürekli ya da değişken bir pozitif basınç yaratıp hava yolunun açık kalmasını ve vücudun yeterli oksijen almasını sağlar.
Hastalarının %70’i bu tedaviye uyum sağlamakta ve aletlerini düzenli kullanmaktadır.
CPAP –BPAP cihazları ve kullanımı
CPAP ve BPAP aletleri özel bir burun maskesi, bu maskeye hava gelmesini sağlayan hortum ve devamlı pozitif basınç ya da iki seviyeli pozitif basınç üreten bir cihazdır. İlk üretildiklerinde oldukça büyük hacimli ve gürültülü çalışırken, şimdi bir küçük bir çantaya girebilecek, komodinin üzerinde rahatça yer bulabilecek boyuttadır ve oldukça sessiz çalışabilmektedir. Küçük boyutları sayesinde tatile-yolculuğa giderken hastalar kolayca beraberlerinde götürebilmektedirler.
CPAP –BPAP maske tedavisi :
Bu cihazlar ağız içinde sürekli ya da değişken bir pozitif basınç yaratıp dokuların gevşemesini ve hava yolunu daraltmasını engelleyerek etkisini gösterir. Doğal olarak, bunun için gerekli olan hava basıncı her hastada farklıdır.
Uyku testi yapılıp tanı konulduktan sonra pap tedavisi planlananlarda cihazın denenmesi ve uykunun her döneminde ve her pozisyonda solunum düzensizliklerini ve horlamayı ortadan kaldıran basınç seviyelerinin belirlenmesi gerekir.
Bu değerlendirme uyku merkezinde bir gece daha yatırılıp manuel aletle ya da kendi evinde yatırılarak otomatik aletle yapılabilir.
CPAP-BPAP cihazları kimlere gereklidir?
Apne-hipopne indeksi 30’un üzerinde olanlarda, indeks daha düşük olsa da aşırı kilolu ve yaşlı hastalarda, tedaviye uyum problemi olmadıkça ilk seçenek PAP tedavisidir.
PAP tedavisi, düzenli kullanıldığı sürece tıkayıcı uyku apnesi olan hastalarda en etkili tedavi yöntemidir.
CPAP-BPAP için kullanılan maske çeşitleri
Maske CPAP terapisinin önemli bir parçasıdır.Hastalık seviyesine ve tiplerine göre pek çok maske çeşidi vardır. Sadece buruna uygulanan maskeler veya ağız ve buruna beraber uygulanan ‘full face’ maskeler kullanılabilir.
Maske yüze uyumlu olmalı boşluk kalmamalı, hava kaçağı olmamalıdır. Gevşek olması CPAP basıncını etkileyerek tedavinin etkinliğini azaltır. Maskeyi çok sıkı olarak takmakta cilde zarar verebilir. İyi ayarlanmış konforlu bir maske yeterli hava yalıtımı ve hasta uyumu açısından çok önemlidir.
Ne zaman alışılır ve faydası hissedilir?
Hastalar genellikle daha deneme gecesinin ardından uykularındaki olumlu değişimi fark ederler Solunumun rahatlaması ve horlamanın giderilmesiyle rahat ve kesintisiz uyku sağlanır. Kişiye göre değişmekle birlikte sıklıkla 1-2 hafta süren bir alışma dönemi sonrasında, hastalığın neden olduğu uyku sorunları ortadan kalkar. Bu olumlu gelişme, hastaların alete uyumunu daha da kolaylaştırır.
PAP tedavisi, hangi düzeyde (şiddette) olursa olsun, düzenli kullanıldığı sürece apne hastalığında bugün için en etkili tedavi yöntemidir.
