Tıpta tinnitus adı verilen çınlama-uğultu, dışarıdan sesli bir uyaran olmadığı halde bir ses varmış gibi kulakta ya da kafa içinde ses algılanmasıdır.
Çok eski çağlardan beri var olan ve insanları rahatsız eden kulak çınlamalarına ait en eski bilgiler mısır yazıtlarına (M.Ö.1600) dayanır. Hipokrat, M.Ö.400 yıllarında bu konuyla ve tedavisiyle ilgili yazılar yazmıştır.
Tinnitus adını latince çan çalmak ,zil çalmak anlamına gelen tinni(e) kelimesinden almaktadır.
İngilizce tinnitus, Fransızca akufen, adları verilen kulak çınlaması bir hastalık değil pek çok hastalıkta oluşabilen ve kulak burun boğaz polikliniklerinde en sık rastlanan şikâyetlerden biridir.
Sürekli veya aralıklı olabilir, ton ve şiddet açısından da değişkenlik gösterirler. Bazen uğultu şeklinde, bazen de ıslık gibi çok tiz bir ses tipindedir. Çok hafif olabildiği gibi çok rahatsız edici de olabilir. İşitme kaybı ile birlikte olabilir veya olmayabilir.
Devamlı olarak 5 dakikayı geçmeyen ve aralıklı olarak 1 haftadan fazla sürmeyen çınlamalar normal kabul edilmekte, ancak daha fazla devam edenler hastalık olarak kabul edilmektedir.
Toplumda genel görülme sıklığı %15’dir, yaş ilerledikçe görülme sıklığı artar, 50-80 yaş aralığında görülme sıklığı %30-40’lara kadar yükselir.
KULAK ÇINLAMASI - TİNNİTUS ÇEŞİTLERİ
Kulak Çınlamaları - Tinnitus iki temel gruba ayrılır.
Subjektif tinnitus: Sadece hasta tarafından duyulabilen çınlama olup daha yaygındır. Sıklıkla iç kulakta, işitme sinirindeki ve bazen de beyindeki işitme merkezinde var olan bazı hastalıklardan oluşur.
Objektif tinnitus: Hem hasta hem de başkaları tarafından duyulabilen çınlamadır. Nadir rastlanır. Dışarıdan gelen bir ses olmadığı halde; damar anormallikleri, östaki tüpü açılıp kapanmaları, boyun çene ve damaktaki bazı kas kasılmaları sonucu oluşan sesin duyulmasıdır. Bu tür sesler kulak çevresine yaklaşıldığında veya bir aletle dinlenildiğinde başkaları tarafından da duyulabilir.
Tinnitus kaynaklandığı bölgeye görede Santral ve Periferik Tinnitus olarak sınıflandırılabilir.
Periferik Tinnitus
Dış + Orta + İç Kulak ve İşitme Sinirinden kaynaklanan tinnitus
Santral Tinnitus
Beyin sapı, beyindeki İşitme Yolları,Beyindeki İşitme Merkezinden kaynaklanan tinnitus.
Santral ve periferik tinnitusu kesin olarak birbirinden ayıracak bir test henüz yoktur. Tinnitusun hangi taraftan duyulduğu ya da başın neresinde hissedildiğİ ve işitildiği yer de bu konuda tam belirleyici değildir.