Burun septumu, burun boşluğunu ortadan ikiye bölen bir duvardır. Septumun ön kısmı kıkırdaktan, arka kısmı ise kemikten oluşmuştur. İdeal koşullarda septumun orta hatta bulunması, sağ ve sol burun boşluklarının da eşit genişlikte olması gerekir. Burun içi boru gibi bir boşluk olmayıp her iki tarafta üçer adet konka adı verilen etler bulunur. İnsanların çoğunda septum tam olarak orta hatta değildir, hafif eğrilikler vardır. Bu tür hafif eğrlikler herhangi bir şikayete neden olmaz. Septumun tamamı veya bir parçasının eğri olup orta hattan kayması ve solunumu etkiler duruma gelmesi hastalık olarak tanımlanır. Sıklıkla eğri olan tarafta hava geçişi azalır. Eğrilik bazen S veya C şeklinde olup her iki burunu da tıkayabilir. Deviasyon ne kadar fazlaysa burun tıkanıklığı da o kadar fazla olmaktadır. Tek taraf tıkalı olduğunda diğer taraftan soluk alınabildiği için hastalar genellikle fazla rahatsız olmazlar. Septumdaki eğrilikle birlikte konkalarda büyüme ve şişlik yani hipertrofi olursa burun tıkanıklığı daha belirgin hale gelir.
Septum deviasyonunun nedeni nedir?
Bebekler yapısal olarak septum deviasyonu ile doğabildiği gibi, doğumda bebeğin doğum kanalından geçişi sırasında oluşan travmaylada olabilir.
Çocukluk çağındaki çarpmalar, düşmeler, yaralanmalar, o anda şikayet yapmamasına rağmen büyüme çağında septumun kemik ve kıkırdak kısımlarının farklı hızda gelişmesi sonucunda deviasyon oluşturabilir.
Genetik olarakta bazı insanlarda erişkin çağda belirginleşen burun şekil farklılıkları ve deviasyonlar vardır.
Septum deviasyonunun belirtileri nelerdir ?
Septum deviasyonunun en sık rastlanan belirtisi burundan nefes alma güçlüğüdür.Tek burun veya iki burunda sürekli veya değişken nefes alma güçlüğü hissedilmesine de yol açabilir. Hafif septum deviasyonu bulunan bazı kişilerde belirtiler ancak soğuk algınlıkları sırasında ortaya çıkar. Solunum yolu enfeksiyonunun burun dokularında neden olduğu şişlik, normalde farkına varılamayan hafif dereceli tıkanıklığı belirgin hale getirir.
Burun tıkanıklıkları insanın hayat kalitesini ciddi oranda bozmaktadır.
Septum deviasyonu şu sorunlara neden olabilir :
- Tek veya çift taraflı burun tıkanıklığı
- Tekrarlayan burun kanamaları
- Tekrarlayan sinüzit,farenjit,bronşit
- Yüz bölgesinde ağrı, başağrısı, geniz akıntısı
- Ses kalitesinde bozulma,burundan konuşma
- Horlama, apne,
- Östaki borusu tıkanıklığı,Kulakta sıvı birikimi
- Cinsel isteksizlik
Septum deviasyonu nasıl teşhis edilir ?
Septum deviasyonunda tanı burnun endoskopik olarak detaylı muayenesi ile konur.
Rinomanometrik ölçümlerle burun solunumu objektif olarak belirlenebilir.
Beraberinde sinüzit konka şişlikleri ve allerji gibi başka problemler varsa bunlara yönelik filmler,tomografi ve laboratuar incelemeleri yapılabilir.
