Polen Nedir?
Polenler ortalama 0,05 mm. boyutunda, gözle görülmeyen, bir çok alerjik protein içeren bitkilerin erkek tohumudur. Solunumsal alerjenler arasında en sık alerji etkenidir.
Polen adı verilen çiçek tozları en yaygın alerjik ajanlar arasında yer alır. Ağaçların, çayır otlarının, yabani otların ve tahılların polenleri bunların başlıcalarıdır. Polenler özellikle sıcak, kuru, rüzgârlı havalarda ve sabah erken saatlerde en yüksek seviyeye ulaşırlar. Soğuk ve nemli dönemlerde ise havada daha düşük oranda bulunurlar. Rüzgâr yolu ile döllenen bitkilerin polenleri 300 km uzaklara kadar uçuşabilir. Son araştırmalar ülkemizde 9.000.000 çeşitten fazla bitki olduğunu ve bunların %10’ unun alerjen özellikte olduğunu göstermiştir.
Polen alerjisine yol açan başlıca üç bitki ailesi vardır
Çayır otları (Mayıs- Temmuz)
ağaçlar (Ocak- Mayıs)
yabani otlar (Temmuz- Ekim)
Türkiye’de yapılan geniş çaplı araştırmalar neticesinde polen alerjenleri arasında en sık çayır otlarının alerjiye neden olduğu tespit edilmiştir. Bunların en önemlileri, alerjik potansiyeli ve yıl süresinde bitki ve polen yaygınlığını göz önünde bulundurarak, erken açanlar (parmak otu, çayır otu, delice otu, büyük ayrık otu) ve geç açanlar ( kokulu yonca, arpa, buğday, çavdar, mısır, mercimek ) olarak gruplandırılabilir.
Ağaç polenleri alerji nedeni olarak Türk toplumunda ikinci sırada yer almaktadır. Alerjik özellikler ve bitki yaygınlığı ve polen üretimine göre bu grupta en önemli ağaçlar: akçaağaç, meşe, gürgen, çınar, kızılağaç, zeytin, kestane, çam, kavak, söğüt, sedir olarak sıralanabilir.
En sık alerjik reaksiyonlara sebep olan yabani otlar arasında; dar yapraklı sinir otu, misk otu, yapışkan çam otu, sarmaşık, pelin, kazayağı otu ve devedikeni sıralanabilir. Alerji hastaları havadaki polen yoğunluğunun belli bir düzeyi geçmesinden sonra alerjik belirtiler gösterirler. Bu polen yoğunluğu türlere göre değişmekle beraber havada her metreküpte 10-20 tanecik olarak hesaplanmıştır. Polenlere karşı olan alerji, alerjik rinit, alerjik konjunktivit, alerjik astım ve akut ürtiker şeklinde ortaya çıkabilir. Yakınmalar sadece yılın belli zamanlarında olur ve diğer aylarda kişi tümü ile sağlıklıdır
Polen alerjisinden korunma önerileri
-
Polen mevsiminde tatiller olabildiğince 1500 metreden daha yüksek yerlerde, kurak yaylalarda ve kıyılardan uzaklarda geçirilmelidir.
-
Gece yarısından sabaha kadar pencereler kapalı tutulmalıdır. Polenler bilhassa şafak vakti uçuşmaya başlarlar.
-
Polen mevsiminde açık havada vakit geçirmemeye çalışılmalıdır.
-
Otomobillerde pencere ve havalandırma kapalı tutulmalıdır.
-
Dışardan kapalı mekâna gelindiği zaman elbiseler derhal değiştirilmeli ve kapalı dolapta saklanmalıdır. Sık duş alınarak saçlar polenden arındırılmaya çalışılmalıdır
-
Sık duş alınarak saçlar polenden arındırılmaya çalışılmalıdır.
